Startup

บล็อกตอนแรกของปี 2016 ขอเริ่มด้วยรีวิวหนัง The Intern เจาะชีวิตสตาร์ตอัพ หนังเรื่องนี้เพิ่งฉายในไทยช่วงกลางๆ ปี 2015 และเห็นมิตรสหายแวดวงไอทีหลายท่านไปดูกันแล้วชอบ เลยคาดหวังไว้ค่อนข้างสูง พล็อตหนังคือ Robert De Niro รับบทเป็นชายวัยเกษียณ อดีตผู้บริหารบริษัท ชีวิตมีพร้อมทุกอย่างแล้ว แต่เมียตาย เวลาว่างเลยเยอะจนไม่รู้จะทำอะไร เขาจึงพยายามสร้างคุณค่าให้ตัวเอง โดยสมัครเข้าร่วมโครงการ "ฝึกงาน" ของผู้สูงอายุ กับบริษัทสตาร์ตอัพแฟชั่นชื่อ About the Fit ของผู้บริหารหญิงรุ่นใหม่ที่แสดงโดย Anne Hathaway ตัวของ Anne สะท้อนผู้บริหารวงการไอทียุคใหม่ที่เน้นความรวดเร็ว ฉับไว เธอสร้างธุรกิจขึ้นมาจากศูนย์ แ

ความเป็นขบฎ กล้าแหกกรอบ กล้าท้าทายระเบียบกฎเกณฑ์นั้นเป็นเรื่องเท่เสมอในทุกวงการ ความเป็นขบฎในโลกของไอทีน่าจะเริ่มต้นมาจากสตีฟ จ็อบส์ ที่สร้างวัฒนธรรม anti-corporate ท้าทายความจำเจ ตั้งแต่การสร้างสัญลักษณ์ "โจรสลัด" ปักธงไว้ที่ยอดตึก, โฆษณา Big Brother ท้าทายอำนาจของ IBM, โฆษณา Think Different อันโด่งดัง รวมถึงวัฒนธรรมองค์กรอีกหลายอย่างที่ได้รับความชื่นชอบจากจิตวิญญาณ "ขบฎ" ที่หลบซ่อนอยู่ในใจของใครหลายคน เรื่องนี้ถูกถ่ายทอดมายังวงการ startup ที่มีวัฒนธรรม anti-corporate ยิ่งกว่า บรรดาผู้ก่อตั้งใส่เสื้อยืดกางเกงยีนส์ ไม่ปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ และสร้างบริษัทพลิกโลกอย่าง Google, Facebook, Twitter, In

นั่งดูคลิป TED Talk อันนี้บนเครื่องบินครับ เนื้อหาอาจพูดมานานสักหน่อยแล้ว (ตั้งแต่ปี 2007) แต่ก็ยังทันสมัยอยู่ คลิปยาวแค่ 15 นาที (ตามสไตล์ TED) ดูสั้นๆ ก็จบ ตรงประเด็น+ได้ความรู้ ขอแนะนำ คนพูด David S. Rose เคยสวมบทบาทมาแล้วทั้งการเป็นผู้ประกอบการและเป็นนักลงทุน เขาจึงมาอธิบายว่าถ้าต้องไปนำเสนอผลงานให้นักลงทุน (pitching) เราควรนำเสนออะไรบ้าง อะไรที่ควรพูด อะไรที่ไม่ควรพูด ศาสตร์พวกนี้มีสอนกันอยู่เรื่อยๆ แต่ผมคิดว่ามีเยอะเท่าไรก็ยิ่งดีนะ มันคงไม่มีสูตรตายตัว แต่ดูไว้หลายๆ แนวแล้วมาประยุกต์ใช้กับตัวเองได้

เจอบทความของ Justin Kan เจ้าของชื่อ "Justin" ใน Justin.tv (ที่ปัจจุบันกลายร่างมาเป็น Twitch) ตอนนี้เขากลายมาเป็นหนึ่งในทีมนักลงทุนของ [Y Combinator](http://www.ycombinator.com/people/) Justin เขียนบทความเกี่ยวกับการ "ขายบริษัท" จากมุมมองของเขาในฐานะที่เป็นทั้งผู้ประกอบการและนักลงทุน เพื่อให้บรรดาสตาร์ตอัพในสังกัด Y Combinator นำประสบการณ์เหล่านี้ไปใช้งานต่อได้ บทความชื่อว่า [The Founder’s Guide To Selling Your Company](http://justinkan.com/the-founders-guide-to-selling-your-company) ผมเองก็ไม่เคยขายบริษัท (เคยก็แปลกละ) แต่คิดว่าบทความน่าจะมีประโยชน์กับสตาร์ตอัพรายอื่นๆ ด้วย มาเขียนสรุปประเด

เมื่อปี 2013 เคยเขียนบล็อกเรื่อง [Unicorn Club: Founders Story](http://www.isriya.com/node/3973/unicorn-club-founders-story) โดยอ้างอิงบทความจาก TechCrunch ที่ชื่อ [Welcome To The Unicorn Club: Learning From Billion-Dollar Startups](http://techcrunch.com/2013/11/02/welcome-to-the-unicorn-club/) เวลาผ่านมาราวปีครึ่ง คำว่า Unicorn กลายเป็นศัพท์ยอดฮิตของวงการ โดยหมายถึงบริษัทที่มีมูลค่าเกิน 1 พันล้านดอลลาร์โดยยังไม่เข้าตลาดหุ้น กระแสการระดมทุนของสตาร์ตอัพในปี 2014 ตลอดทั้งปี ทำให้มี Unicorn เกิดใหม่เป็นจำนวนมาก เมื่อครั้งบทความต้นฉบับในปี 2013 มีบริษัทเข้าข่าย Unicorn เพียง 39 บริษัทเท่านั้น

เมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา มีข่าวช็อควงการสื่อออนไลน์ของฝรั่งคือ[เว็บไซต์ไอที Gigaom ประกาศปิดตัวฉับพลัน](https://www.blognone.com/node/66529) โดย[ให้เหตุผลว่าเป็นหนี้เยอะ เงินไม่พอ เจ้าหนี้เลยตัดสินใจปลดพนักงานทั้งหมด](https://gigaom.com/2015/03/09/about-gigaom/) งานนี้ทุกคนงง ผมก็งง พอผ่านมาได้ 2-3 วัน ฝุ่นเริ่มหายตลบ เราเลยเห็นภาพรวมของปัญหาชัดเจนขึ้น ในฐานะคนทำสื่อออนไลน์ลักษณะใกล้เคียงกัน ผมคิดว่าเป็นเรื่องที่ควรศึกษาและบันทึกไว้สักหน่อย _หมายเหตุ: แคปภาพหน้าจอโพสต์สุดท้ายของ Gigaom ไว้สักหน่อย เผื่ออนาคตเว็บหายไปแล้วจะได้มีหลักฐานเก็บไว้ดู_ [โพสต์ของ Om Malik ถึงการปิดตัวของ Gigaom](h

อ่านหนังสือ [The Hard Thing About Hard Things ของ Ben Horowitz](http://www.amazon.com/The-Hard-Thing-About-Things/dp/0062273205) เขียนเล่าประสบการณ์สมัยเขาเป็น CEO เอง และการทำงานร่วมกับ CEO ในฐานะนักลงทุน มีประเด็นน่าสนใจหลายอย่าง เดี๋ยวจะทยอยเขียนถึง อันที่คิดว่าน่าสนใจมากคือ Ben จัดกลุ่ม "ทักษะ" ที่จำเป็นต่อการเป็น CEO ว่ามีด้วยกัน 2 อย่างคือ 1. รู้ว่าจะต้องทำอะไร 2.

Fred Wilson เขียนภาคต่อจาก [บทบาทของ CEO ที่ควรจะเป็น](http://isriya.com/node/3994/tasks-of-ceo) โดยยกประเด็นเรื่อง ทำเอง vs ให้คนอื่นทำแทน ([DIY vs Delegate](http://avc.com/2015/01/diy-vs-delegate/)) Fred บอกว่า CEO จำเป็นต้องกระจายงานให้คนอื่นเสมอ (CEOs must delegate) เพราะเมื่อบริษัทมีขนาดใหญ่ในระดับหนึ่งแล้ว CEO จะต้องทำงานเพียง 3 อย่างตามบล็อกตอนก่อนคือ "กำหนดวิสัยทัศน์, จ้างคนเก่ง, ทำให้บริษัทมีเงินพอใช้" งานอย่างอื่นให้คนอื่นทำ ปัญหาคือตอนเป็นสตาร์ตอัพ CEO จำเป็นต้องทำทุกอย่างเอง เพราะไม่สามารถให้ใครทำแทนได้ (แถมไม่ค่อยมีตังไปจ้างคนอื่นด้วย) ความยากคือเมื่อบริษัทค่อยๆ โตขึ้น เราต้องค่

Paul Graham แห่ง Y Combinator ออกบทความใหม่ [Before Startup](http://paulgraham.com/before.html) โดยมีเป้าหมายเพื่อให้เด็กๆ ที่อนาคตอยากไปทำ startup อ่าน ว่าจะต้องเจอกับอะไรบ้างและควรเตรียมตัวอย่างไร ไอเดียหลักๆ คือการทำ startup นั้น "ขัดกับสามัญสำนึก" (counterintuitive) เรื่องบางเรื่องไม่สามารถทำตามเซนส์แล้วเวิร์ค บทความค่อนข้างยาวและประเด็นมีหลากหลาย ถ้ามีเวลาแนะนำให้อ่านต้นฉบับจะดีที่สุด ถ้าไม่มีเวลาลองอ่าน[เวอร์ชันสรุปของ Fred Wilson](http://avc.com/2014/10/paul-graham-dropping-serious-wisdom/) ซึ่งบล็อกนี้ก็ขอสรุปตามนั้น - งานทั่วไปในการทำ startup นั้นขัดกับสามัญสำนึก และหน้าที่ของนักลงท

เมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมา Marc Andreessen แห่ง a16z ออกมาโพสต์เตือนสภาวะ "ฟองสบู่ 2.0" ของวงการ startup ในซิลิคอนวัลเลย์ - [Marc Andreessen Sounds Warning on Start-Ups Burning Cash](http://dealbook.nytimes.com/2014/09/25/marc-andreessen-sounds-warning-on-start-ups-burning-cash/?_php=true&_type=blogs&_r=0) - [When The Market Turns, A Bunch Of Startups Are Going To 'Vaporize'](http://www.businessinsider.com/marc-andreessen-on-startup-burn-rates-worry-2014-9#ixzz3EnqESpGX) - [Bubble 2.0?